انجمن اتیسم ایران در حال حاضر دارای ۴ شعبه ی رسمی و ۲۲ دفتر نمایندگی در سراسر کشور می باشد.
شعبه کرمان از سال۹۳ به طور رسمی به عنوان یکی از شعب انجمن اتیسم ایران، فعالیت خود را شروع کرد.در این شماره از فصلنامه آوای اتیسم به معرفی این شعبه فعال انجمن اتیسم ایران می پردازیم.
سلام، ممنون از اینکه با وجود مشغله های زیاد، زمانی را برای فصلنامه‌ی آوای اتیسم اختصاص دادید. ضمن معرفی خود از نحوه‌ی شکل‌گیری و فعالیت مرکز کرمان بگویید.
دکتر مهین اسلامی هستم، فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان. در دوره تخصص و فوق تخصص روان‌پزشکی دوره‌های تشخیص و ارزیابی اختلال طیف اتیسم را گذراندم. بعد از پایان دوره فوق تخصص به شهر کرمان بازگشتم و به ویزیت افراد دارای اختلال طیف اتیسم پرداختم. آن زمان متأسفانه در استان کرمان مانند شهرهای دیگر، هم آگاهی نسبت به این اختلال و هم مراکزی که خانواده‌ها بتوانند به آن مراجعه کنند و توان‌بخشی‌های موردنیاز را دریافت کنند بسیار محدود بود.
سال ۸۸ بود که تصمیم گرفتیم انجمن اتیسم کرمان را تأسیس کنیم. هدف من حمایت از خانواده‌ها بود و اینکه از افسردگی و سرخوردگی خانواده‌ها جلوگیری شود. درنهایت باهمکاری یکی از مادران اتیسم که بسیار پیگیر هم بودند نامه‌ای به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمان ارسال کردیم اما متأسفانه به دلیل مسئولیت‌های زیادی که داشتیم نتوانستیم پیگیری‌های لازم را انجام دهیم. تنها کاری که توانستم انجام دهم این بود که خانواده‌ها را باهم آشنا کنم و به آن‌ها بگوییم که تنها نیستند. تا اینکه مجدداً در سال ۹۰ پیگیر این موضوع شدم.
در این مدت در کنار ویزیت افراد دارای این اختلال آموزش مهارت‌های اجتماعی را هم برایشان داشتم و به خانواده‌ها نحوه درست رفتار و کار با این بچه‌ها را آموزش می‌دادم چون خانواده بیشترین زمان را با کودک می‌گذراند و این موضوع ایجاب می‌کرد که خانواده‌ها آموزش‌های لازم را ببینند.
در سال ۹۳ بود که بعد از پیگیری‌های بسیار متوجه شدم که خانم غفاری در تهران انجمن اتیسم ایران را راه‌اندازی کرده‌اند. مکاتبات زیادی انجام دادیم تا توانستیم موافقت‌های لازم برای تأسیس شعبه‌ای را در استان کرمان بگیریم و در سفری که به تهران داشتم، طی جلسه‌ای باخانم غفاری مجوز را دریافت و به‌طور رسمی و مستمر فعالیت خود را آغاز کردیم.
در اوایل راه‌اندازی هر هفته جلسات با اولیا را داشتیم، حدود ۱۵ نفر از والدین و ۳ کاردرمان برای همکاری اعلام آمادگی کردند و هیئت مدیره را انتخاب کردیم.
خوشبختانه در جشن اولین سالگرد تأسیس شعبه کرمان که در استانداری برگزار شد برنامه‌های شاد و مفرحی اجرا و کمک‌های مالی زیادی هم دریافت کردیم.
در حال حاضر اعضای ثابت و مسئولیت‌پذیری در انجمن حضور دارند و بدون هیچ چشم‌داشتی و به‌صورت داوطلبانه با ما همکاری می‌کنند. حتی چند نفر از کارکنان بیمارستان شهید بهشتی کرمان که دفتر انجمن در این بیمارستان واقع‌شده است، در انجام امور به ما کمک می‌کنند و توانسته‌اند حمایت‌های زیادی را برای انجمن جذب کنند.
چه خدماتی ارائه می‌دهید؟
ما طبق هدف و سیاست انجمن اتیسم ایران فعالیت می‌کنیم و هدف اول ما آگاه‌سازی جامعه است و تلاش‌های زیادی هم در این زمینه انجام‌شده است. جلسات مختلف برای گروه‌های مختلف ازجمله مدارس، مسئولین آموزش‌وپرورش، مهدکودک‌ها، جلسات سمن‌ها که توسط دانشگاه برگزار می‌شود، کارگاه‌های آموزشی فرودگاه‌ها و هواپیمایی، رانندگان شرکت واحد و… نیز با حضور نمایندگان ما برگزارشده است.
برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه والدین، تأمین نیازهای دارویی افراد کم‌بضاعت انجمن، برگزاری کلاس‌های ورزشی در سالن ورزشی فجر کرمان، برگزاری اردوی یک‌روزه خارج از شهر برای اعضاء انجمن، برگزاری بازارچه خوداشتغالی زنان به نفع انجمن اتیسم، برگزاری کارگاه تلگرامی ویژه رانندگان اتوبوس‌های بین‌شهری با هماهنگی اداره کل حمل‌ونقل و پایانه‌های استان کرمان، تهیه و توزیع سبد کالا برای خانواده‌های بی‌بضاعتی که فرزند اتیسم دارند در ایام نوروز، برگزاری کلاس‌های بازی‌درمانی در بیمارستان شهید بهشتی ویژه‌ی کودکان اتیسم و ایجاد شبکه دوستدار اتیسم از خدماتی است که در حال حاضر به اعضا ارائه می‌شود.
معاونت اجتماعی و معاونت درمانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان هم درصد قابل‌توجهی از هزینه‌های درمانی و توان‌بخشی کودکان زیر ۶ سال دارای اختلال طیف اتیسم را می‌پردازد. به همین منظور بخش کاردرمانی افراد دارای اختلال طیف اتیسم را در بیمارستان شهید بهشتی راه‌اندازی کردیم هرچند هنوز تجهیزات زیادی نداریم.
آیا پژوهشی درزمینهی اتیسم در استان کرمان انجام‌شده است؟
همان‌طور که می‌دانید توان‌بخشی این افراد هزینه‌های زیادی دارد. طبق برآوردی که در سال ۹۶ داشتیم ماهیانه حداقل ۴ تا ۵ میلیون تومان فقط صرف توان‌بخشی افراد دارای اختلال اتیسم می‌شود؛ جدا از هزینه‌های دارو و درمان آن‌ها. به همین دلیل توجه به خانواده‌های دارای فرزند اتیسم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این خانواده‌ها تحت فشارهای اقتصادی، روانی و اجتماعی بسیاری هستند که من در این راستا ۳ مطالعه انجام دادم. مطالعه‌ای درزمینهی بررسی میزان افسردگی و اضطراب والدین اتیسم که طبق این پژوهش حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از والدین، دچار اختلالات اضطرابی و افسردگی هستند. طرح پژوهشی دوم دوره آموزشی مهارت‌های اجتماعی برای والدین اتیسم بود که با استقبال زیادی رو به شد و در رفع اضطراب و تغییر روحیه خانواده و افزایش پذیرش آن‌ها تأثیر داشت و مطالعه سوم هم مقاله‌ای بود درزمینهی مقایسه مشکلات خانواده‌های دارای فرزند طیف اتیسم با خانواده‌های دارای فرزند عادی که در مجله روان‌پزشکی و روانشناسی ایران چاپ شد.
چه برنامه‌ای برای آینده مرکز دارید؟
هدف اصلی ما این است که کادر درمانی و توان‌بخشی حرفه‌ای و ماهر تربیت کنیم، آن‌ها را برای گذراندن دوره‌های تخصصی به تهران بفرستیم تا ان شاالله خانواده‌ها ازنظر دریافت خدمات توان‌بخشی علمی و اصولی دغدغه‌ای نداشته باشند.
همچنین در تلاش هستم که بخش کاردرمانی بیمارستان شهید بهشتی کرمان به یک مرکز جامع توان‌بخشی ویژه افراد دارای اختلال طیف اتیسم تبدیل شود.
شعبه کرمان چند عضو دارد؟
افرادی که فعلاً به‌عنوان طیف اتیسم در انجمن کرمان ثبت شده‌اند بیش از ۲۰۰ نفر می‌باشند که اکثراً در شعب انجمن اتیسم کرمان تحت نظر هستند. با پیگیری‌های انجام‌شده در تمام شهرهای کرمان مثل رفسنجان، سیرجان، جیرفت و زرند شاخه‌هایی از انجمن اتیسم کرمان حضور دارند و فعالیت می‌کنند.
آیا از افراد دارای اتیسم هم در اداره مرکز و انجام امور داخلی کمک می‌گیرید؟
متأسفانه ما هنوز از افراد دارای اختلال طیف اتیسم در انجمن کمک نگرفته‌ایم اما همان‌طور که در ابتدا عرض کردم والدین زیادی با ما همکاری می‌کنند.
وضعیت اتیسم در کرمان چگونه است؟
آگاهی عمومی در مورد اتیسم در کرمان بسیار افزایش پیداکرده است به‌طوری‌که خانواده‌ها با کوچک‌ترین شک نسبت به رفتار و علائم کودک خود به ما مراجعه می‌کنند.
فکر می‌کنم یکی از بهترین اقداماتی که من در سال ۸۸ انجام دادم برگزاری سری کارگاه‌های آموزشی آشنایی با اختلال طیف اتیسم، تشخیص و ارزیابی، برای گروه متخصصین کودکان و نوزادان دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان بود. من در این کارگاه‌ها به نقش مهم این متخصصین در آینده این کودکان و نوزادان اشاره کردم چون کودک از بدو تولد تحت نظر این متخصصین هستند. از آن زمان تاکنون به‌صورت مداوم دستیاران دوره تخصصی کودک به من ارجاع داده می‌شوند و به مدت یک ماه دوره آشنایی با اتیسم را می‌گذرانند. به‌جرئت می‌توانم بگویم که تقریباً هیچ دستیار تخصصی کودکی نیست که از دانشگاه علوم پزشکی کرمان فارغ‌التحصیل شود و این دوره را نگذرانده باشد.
منبع: فصلنامه آوای اتیسم، شماره۷
