در مدرسه تابستانی مهارت های اجتماعی و شهروندیمهارت هاي اجتماعي پايه ایآموزش داده می شوند:
ارتباط چشمي/ فاصله ي اجتماعي/ چگونگي تن صدا/ احوال پرسي با ديگران/ گفت و گو كردن/ بازي و كار كردن با ديگران/ جلب توجه و يا درخواست كمک/ آراستگي و بهداشت و… در روش آموزش مهارت هاي اجتماعي چهار مفهوم آموزش داده می شود:
همكاري (براي مثال نوبت گرفتن، تقسيم مواد و ارائه پيشنهاد در جريان بازي ها)، مشاركت (براي مثال شركت كردن، شروع كردن، توجه كردن در جريان بازي)، ارتباط (براي مثال صحبت كردن با ديگران، پرسيدن، صحبت كردن درباره ي خود، مهارت هاي گوش دادن، برقراري تماس چشمي و به كار بردن اسم كودكان ديگر) و اعتباريابي (براي مثال، توجه كردن به ديگران، گفتن چيزهاي خوب به ديگران، لبخند زدن) .
آموزش مهارت های اجتماعی و شهروندی به کودکان و نوجوانان طیف اتیسم استراتژی است برای افزایش و بهبود کیفیت زندگی افراد دارای اتیسم و ورود آنها به صحنه اجتماعی به وسیله ی تقویت توانمندی هایشان و ایجاد فرصت های مساوی و حمایت از حقوق انسانی این افراد.
مهارت های شهروندی که در مدرسه آموزش داده می شود موارد زیر را شامل می شود:
اصول استفاده از وسایل عمومی مانند وسایل نقلیه، سطل های زباله، فضای سبز، وسایل بازی در پارک ها، آسانسور، دستگاه خود پرداز و…
آداب حضور و رفت و آمد در اماکن عمومی مانند کتابخانه، سینما، پارک، بیمارستان و مطب پزشک، مراکز خرید، استخر، باغ وحش، شهربازی و…
نحوه ی استفاده مناسب از وسایل سرمایشی و گرمایشی و مدیریت مصرف برق و آب و گاز
آموزش ارزش پول و انتخاب کالای مناسب
کاربرد صف و رعایت حق تقدم
مهارت اجتماعي:
مهارت اجتماعی به مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی گفته می شود که فرد را قادر می سازد با دیگران رابطه موثر داشته و از عکس العمل های نا معقول اجتماعی خودداری کند.
در واقع مهارت اجتماعی مجموعه توانمندي هايي است كه موجب موفقيت در زندگي اجتماعي فرد دارای اتیسم مي شود. هر فرد براي زندگي موفق در يك جامعه، علاوه بر مهارت هاي فردي به مهارت هاي ديگري نياز دارد كه از آن به نام مهارت هاي اجتماعي ياد مي كنند.
کودکان و نوجوانان اتیسم برای آنکه بتوانند خودشان را با اجتماعی که در آن زندگی می‌کنند، سازگارتر کنند، باید مهارت‌های اجتماعی گوناگونی را بیاموزند.
مهارت هاي اجتماعي، مجموعه رفتارهاي اكتسابي است كه از طريق مشاهده، مدل سازي، تمرين و بازخورد آموخته می شود و رفتارهاي كلامي و غير كلامي را در بر مي گيرند و پاسخ هاي مناسب و مؤثر را در بر دارند، بيشتر جنبه تعاملي داشته، تقويت اجتماعي را به حداكثر مي رسانند و بر اساس ويژگي های محيطي كه فرد در آن واقع شده است، توسعه مي يابند و از طريق آموزش رشد مي كنند .
آموزش مهارت اجتماعی بر پایه این اصل قرار دارد که مشکلات کودکان اتیسم در مهارت های اجتماعی غالبا به این دلیل است که این کودکان نمی دانند در موقعیت های اجتماعی خاص چه رفتاری باید کنند و می توان کودکان را برای غلبه برای این مشکلات آموزش داد.
كــــودكان و نوجوانان طیف اتیسم ممکن است علایم زیر را داشته باشند:
نمي توانند رفتارشان را كنترل و تنظيم كنند.
نمي توانند رفتارهاي هماهنگ و مناسب با اطرافيان، از خود نشان دهند
با علامت هايي مثل كم توجهي، حواس پرتي و كمبود تمركز همراه مي باشند
رفتارهاي تكانشي آن ها بيش از حد معمول است
اغلب وسايلشان را گم مي كنند و فــــراموشكارند و ممکن است مسیر خانه را گم کنند
مرتب حـــركت مي كنند و آرام و قرار ندارند
ميان صحبت ديگـــــران مي پرند و تأمل ندارند
نوبت را رعايت نمــــي كنند
رفتارهاي جسورانه و خطـــرناكي از خود نشان مي دهند
در صحبت كــــردن مستقيم با آنان، به نظر مـــي رسد به گوينده توجــــهي ندارند و گوش نمـــي كنند
قادر به پي گيـــري دستورات نيستند و كارها را نيمه كارها رها مي كنند
از كارهايي كه نياز به تلاش ذهني دارد اجتناب مي كنند
از قوانين روزمره ســـرپيچي مي كنند
زود قهـــــر مي كنند و قشقرق به راه مي اندازند
تكان دادن بي هدف قسمتي يا اندامهاي بدنن
نپذيرفتن انضباط
مشكلات گفتاري
بي احتياطي
اگر بيش از چند ناسازگاري در يك كودك یا نوجوان ديده شود دیگران او را داراي شخصيت ناسازگار قلمداد می کنند. و اين علائم به عنوان علائم خطر در مورد دردسرهاي آينده محسوب می گردد.
يكي از دلايل اصلي كه سبب مي شود كودكان خاص مثل کودکان اتیسم محبوبيت اجتماعی نداشته باشند اين است كه اين كودكان مهارت هاي اجتماعي مناسبي كه مي تواند آن ها را دوست داشتني جلوه دهد، ندارند. آن ها فرصتي براي تمرين مهارت اجتماعي نمي يابند و آن هايي كه در مهارت هاي اجتماعي ضعيف هستند قادر به برقراري دوستي و ارتباطات شهروندی مطلوب نيستند.
انزواي اجتماعي در دوران كودكي و نوجوانی ممكن است عواقب دراز مدت و جدي بر بهداشت رواني فرد در بزرگسالي به جاي بگذارد. بنابراين، كمك به افراد اتیسم طرد شده و منزوي براي غلبه بر اين مشكلات، ضروري است.
مهارت اجتماعي:
مهارت اجتماعی به مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی گفته می شود که فرد را قادر می سازد با دیگران رابطه موثر داشته و از عکس العمل های نا معقول اجتماعی خودداری کند.
در واقع مهارت اجتماعی مجموعه توانمندي هايي است كه موجب موفقيت در زندگي اجتماعي فرد دارای اتیسم مي شود. هر فرد براي زندگي موفق در يك جامعه، علاوه بر مهارت هاي فردي به مهارت هاي ديگري نياز دارد كه از آن به نام مهارت هاي اجتماعي ياد مي كنند.
کودکان و نوجوانان اتیسم برای آنکه بتوانند خودشان را با اجتماعی که در آن زندگی می‌کنند، سازگارتر کنند، باید مهارت‌های اجتماعی گوناگونی را بیاموزند.
مهارت هاي اجتماعي، مجموعه رفتارهاي اكتسابي است كه از طريق مشاهده، مدل سازي، تمرين و بازخورد آموخته می شود و رفتارهاي كلامي و غير كلامي را در بر مي گيرند و پاسخ هاي مناسب و مؤثر را در بر دارند، بيشتر جنبه تعاملي داشته، تقويت اجتماعي را به حداكثر مي رسانند و بر اساس ويژگي های محيطي كه فرد در آن واقع شده است، توسعه مي يابند و از طريق آموزش رشد مي كنند .
آموزش مهارت اجتماعی بر پایه این اصل قرار دارد که مشکلات کودکان اتیسم در مهارت های اجتماعی غالبا به این دلیل است که این کودکان نمی دانند در موقعیت های اجتماعی خاص چه رفتاری باید کنند و می توان کودکان را برای غلبه برای این مشکلات آموزش داد.
كــــودكان و نوجوانان طیف اتیسم ممکن است علایم زیر را داشته باشند:
نمي توانند رفتارشان را كنترل و تنظيم كنند.
نمي توانند رفتارهاي هماهنگ و مناسب با اطرافيان، از خود نشان دهند
با علامت هايي مثل كم توجهي، حواس پرتي و كمبود تمركز همراه مي باشند
رفتارهاي تكانشي آن ها بيش از حد معمول است
اغلب وسايلشان را گم مي كنند و فــــراموشكارند و ممکن است مسیر خانه را گم کنند
مرتب حـــركت مي كنند و آرام و قرار ندارند
ميان صحبت ديگـــــران مي پرند و تأمل ندارند
نوبت را رعايت نمــــي كنند
رفتارهاي جسورانه و خطـــرناكي از خود نشان مي دهند
در صحبت كــــردن مستقيم با آنان، به نظر مـــي رسد به گوينده توجــــهي ندارند و گوش نمـــي كنند
قادر به پي گيـــري دستورات نيستند و كارها را نيمه كارها رها مي كنند
از كارهايي كه نياز به تلاش ذهني دارد اجتناب مي كنند
از قوانين روزمره ســـرپيچي مي كنند
زود قهـــــر مي كنند و قشقرق به راه مي اندازند
تكان دادن بي هدف قسمتي يا اندامهاي بدنن
نپذيرفتن انضباط
مشكلات گفتاري
بي احتياطي
اگر بيش از چند ناسازگاري در يك كودك یا نوجوان ديده شود دیگران او را داراي شخصيت ناسازگار قلمداد می کنند. و اين علائم به عنوان علائم خطر در مورد دردسرهاي آينده محسوب می گردد.
يكي از دلايل اصلي كه سبب مي شود كودكان خاص مثل کودکان اتیسم محبوبيت اجتماعی نداشته باشند اين است كه اين كودكان مهارت هاي اجتماعي مناسبي كه مي تواند آن ها را دوست داشتني جلوه دهد، ندارند. آن ها فرصتي براي تمرين مهارت اجتماعي نمي يابند و آن هايي كه در مهارت هاي اجتماعي ضعيف هستند قادر به برقراري دوستي و ارتباطات شهروندی مطلوب نيستند.
انزواي اجتماعي در دوران كودكي و نوجوانی ممكن است عواقب دراز مدت و جدي بر بهداشت رواني فرد در بزرگسالي به جاي بگذارد. بنابراين، كمك به افراد اتیسم طرد شده و منزوي براي غلبه بر اين مشكلات، ضروري است.
مهارت شهروندی:
لازمه‌ی تعامل درست و سازنده با دیگر افراد اجتماع در محیط شهری ، شناخت درست در چند بعد است:
1.شناخت خود؛
2. شناخت دیگران؛
3. شناخت پدیده‌ها و واقعیت‌های اجتماعی و شهری.
شناخت در هر یک از این سه زمینه، نیازمند یادگیری و آموزش درست و ممارست در تمرین آموخته‌هاست.
مهارت های شهروندی مجموعه ی گسترده ای از فعالیت های فردی و اجتماعی است. فعالیت هایی که اگرچه فردی باشند اما برآیند آن به پیشرفت وضعیت اجتماعی کمک خواهد کرد. شهروندی مفهومی است که به طور ویژه ای به برابری و عدالت توجه دارد و در نظریات اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است.
هدف از آموزش مهارت های شهروندی انتقال دانش، مهارت ها و ارزش ها به افراد می باشد که به واسطه ی آن خود را عضو مفیدی از حیات عمومی جامعه تشخیص دهند. تاکید بر این است که کودکان و نوجوانان اتیسم را به عنوان شهروندان به گونه ای تربیت کنیم که در اجتماع و محیط پیرامون خود مشارکت کنند، با حقوق خود آشنا شوند و به وظایف خود در قبال جامعه عمل کنند.
