نگاهی به نظام آموزشی دولتی در ایالات متحده آمریکا برای دانش آموزان اختلالات نافذ رشد ( شامل اختلال اتیسم )

نظام فراگیر : تاکید بر نظام آموزشی فراگیر مبتنی بر ادغام دانش آموزان استثنایی در میان دانش آموزان عادی است. در خصوص دانش آموزان طیف اتیسم نیز اکثرشان در مدارس عادی حضور دارند مگر آنکه بطور ویژه ای نیاز به نگهداری های خاص داشته باشند که باز هم تاکید بر بهبود وضعیت و بازگرداندن آنها به مدارس عادیست.

شخصی سازی طرح آموزشی برای هر دانش آموز :

هر دانش آموز دارای طرح آموزشی شخصی خود می باشد که به آن IEP : Individualized  Educational  Plan می گویند. بدین معنی که کودک مورد ارزیابی دقیق از طریق تست های استاندارد  قرار گرفته و سپس توانایی ها و ضعف های وی سنجیده شده و طرح آموزشی مشخصی برای یکسال حاوی اهداف مشخصی با زمانبندی مشخص در هر یک از زمینه های درسی و گفتاری و رفتاری و تعاملی برای وی به شکل شخصی طراحی می شود و هر سه ماه یک بار گزارش گیری انجام می شود. همچنین هر دانش آموز در محیط مدرسه بنا به نیاز، خدمات گفتار درمانی، کاردرمانی، فیزیوتراپی و موسیقی درمانی دریافت می کند.

کلاس های ادغامی :

کلاس های این دانش آموزان  در مدرسه عادی به سه سطح تقسیم بندی می شود. این تقسیم بندی بر اساس میزان نیاز و نیز میزان توانمندی دانش آموز در مسیر ادغام طراحی می شود.

سطح اول : کلاس ۸ : یک دو سه : این کلاس از هشت دانش آموز و یک آموزگار و دو آموزگاریار و سه مراقب تشکیل می شود. این دانش آموزان به بیشترین سطح از مراقبت و توجه اختصاصی برای پیشرفت نیازمندند. یکی ازمهم ترین وظایف دو معلم یار یا آموزگاریار آنست که هنگام آموزش درجمع هشت نفره، یکی از معلم یار ها باید به تمرکز بخشی کودک و شناسایی و حذف عوامل مزاحم برای تمرکز حواس دانش آموزی که با او کار می شود بپردازد و معلم یار دیگر به آماده سازی دانش آموز بعدی بپردازد. وظیفه مراقبان آنست که در امور شخصی و نظافت و عبور و مرور این دانش آموزان در مدرسه کمک کنند. مثلا هنگام تردد به سالن ژیمناستیک یا کلاس های گفتار و کار و فیزیوتراپی و موسیقی درمانی و یا سفر علمی به خارج از مدرسه و مانند آن.

سطح دو : کلاس دوازده، یک دو سه : این کلاس هم مانند کلاس هشت نفره از همان ترکیب برخوردار است  اما آموزش ها از حالت من تو من ( فرد به فرد ) خارج شده و دستورالعمل ها و تکلیف های گروهی داده می شود و کمک مربی ها یا همان معلم یار ها وظایفشان را بر همین اساس در تمرکزدهی و حذف عوامل مزاحم انجام می دهند.

سطح سه : ادغام در کلاس عادی ( Mainstream ) دانش آموزانی که چندسال در کلاس های سطح های قبلی گذرانده و آماده تعامل با دانش آموزان عادی شده باشند به کلاس های بیست و چهار، یک دو سه منتقل می شوند که معمولا شش نفر از بیست و چهار نفر از دانش آموزان اختلالات نافذ رشد هستند.

برنامه های جانبی تقویت تعاملات اجتماعی :

یکی از برنامه های جانبی تقویت تعاملات اجتماعی اختصاص یکی از دانش آموزان عادی برای همراهی و تعامل با دانش آموز استثنایی در زمان زنگ های تفریح است که به این برنامه می گویند Peer mentoring Program در این برنامه دانش آموز عادی از قبل آموزش دیده است که چگونه با دانش آموز استثنایی تعامل نماید و مهارت های تعاملی اش را به عنوان یک دوست افزایش دهد.

یکی دیگر از برنامه های تقویت تعاملات اجتماعی، حضور اعضای کلاس در فروشگاه های اطراف مدرسه  و نیز انجام فعالیت های مرتبط است مثلا آشنایی با مغازه داران و مشاغل آن ها که به امنیت این کودکان به هنگام گم شدن نیز کمک می کند. همچنین مهارت خرید کردن و ارزش پولی مواد خریداری شده و نیز فعالیت هایی مثل تهیه مواد اولیه کیک و درست کردن کیک در مدرسه با همکاری دیگر دانش آموزان.

سفرهای علمی به مراکز مختلف تفریحی، علمی و آموزشی به شکل گروهی نیز با اهداف و برنامه ریزی مشخصی جهت تقویت تعامل و افزایش آگاهی های این دانش آموزان طراحی می شود. در مراحل ورود به دبیرستان استعدادیابی و آموزش های فنی و حرفه ای بر حسب استعداد و توانمندی در برنامه گنجانده می شود.

این یک شمای کلی از آموزش فراگیر در آمریکا بود که تفصیل آن مجالی بسیار گسترده تر با استفاده از تصاویر و ویدئوهای مرتبط از فضای آموزشی را می طلبد.

تهیه کننده : مصباح انصاری