بلوغ و اتیسم

در طول بلوغ، نوجوانان تغییرات بدنی، انگیزش های جنسی و عاطفی را تجربه می کنند. این تغییرات می تواند برای هر نوجوانی دشوار باشد، اما برای نوجوانان طیف اتیسم و خانواده های آنها این دوره ای می تواند بسیار چالش برانگیز باشد.

تغییرات عاطفی و بدنی این دوره ممکن است با سطح تحولی کودک به لحاظ اجتماعی و تحصیلی هم تراز نباشد.

اگرچه کودکان طیف اتیسم با تاخیرهایی در زمینه ی تحولات اجتماعی، عاطفی، شناختی و … مواجه هستند، اما تغییرات بدنی دوران بلوغ اغلب بدون تاخیر در آنها بروز پیدا می کند.

به عبارت دیگر بسیاری از نوجوانان طیف اتیسم، ممکن است احساسات یک بدن بالغ را تجربه نمایند، بدون بلوغ اجتماعی، روانشناختی و عاطفی برای درک این احساسات.

تغییرات بدنی نوجوانان در دوران بلوغ:

بدن تمامی افراد در طول دوران بلوغ دستخوش تغییراتی می شود. این تغییرات بدنی برای پسران در حدود سن 11 یا 12 سالگی و برای دختران در حدود سن 9 یا 10 سالگی اتفاق می افتد.

این تغییرات می تواند برای تمامی نوجوانان دشوار باشد، اما برای بسیاری از کودکان طیف اتیسم، این تغییرات “اضطراب آور” است.

صحبت با کودک در رابطه با بلوغ:

بسیار مهم است که پیش از بروز این تغییرات با فرزندتان در این رابطه صحبت نمایید، تا فرصت لازم را برای پردازش تغییراتی که با شروع بلوغ در بدن او اتفاق خواهد افتاد داشته باشد.

برای نوجوانانی که مهارت کلامی بهتری دارند می توانید چنین مکالمه ای را آغاز نمایید: می خواهیم با هم در رابطه با اتفاقی که برای تمامی افراد، حتی من، می افتد صحبت کنیم: بدن افراد با بزرگ شدن آنها تغییر می کند و من می خواهم در رابطه با تغییراتی که در بدن تو اتفاق خواهد افتاد با تو صحبت کنم، این تغییرات برای هر فردی متفاوت است اما نکته ی مهم اینجاست که ما می توانیم در این رابطه با هم صحبت کنیم و تو می توانی هر سوالی که داشته باشی از من بپرسی.

برای کودکانی که مهارت کلامی کمتری دارند، اطلاعات و زبان را تعدیل کنید و از تصاویر کمکی استفاده نمایید.

چند مثال برای مکالمه با این دسته از کودکان:

قانون این است که بدن تو تغییر خواهد کرد و من به تو نشان می دهم که چگونه بدن تو مثل این تصویر تغییر خواهد کرد بدن تو کم کم شبیه بدن یک بزرگسال مثل من خواهد شد.

می توانید از تصاویر و یا کارتون ها برای توضیح دادن تغییراتی که در بدن فرزندتان اتفاق خواهد افتاد، استفاده نمایید.

در رابطه با دختران پیشنهاد می شود، پیش از وقوع قاعدگی با پزشک (متخصص غدد اطفال) مشورت نمایید و در صورت صلاح‌دید پزشک بعد از قاعده شدن به کمک قرص های پیشگیری از بارداری وقوع دوره های قاعدگی را به تعداد دفعات کمتری در سال تنظیم نمایید. به علاوه فرزند دختر خود پیش از وقوع قاعدگی در رابطه با چگونگی استفاده از لوازم بهداشتی بانوان آموزش بدهید، می توانید از یادآورهای بصری برای زمان تعویض پدها استفاده نمایید.

تمرین کردن را زود آغاز کنید: صحبت و آموزش زودهنگام این مهارت ها منجر می شود تا کودک بتواند راحت تر آنها را وارد زندگی روزمره خود نمایید.

سایر تغییرات جسمانی و مسئله بهداشت در دوران بلوغ:

 تحقیقات حاکی از آن است که دوران بلوغ در افراد اتیسم ممکن است با شروع و یا افزایش تشنج ها همراه باشد، بنابراین حائز اهمیت است که در رابطه با شناختن علائم و نشانه های احتمالی آن با پزشک کودک مشورت نمایید.

 مسئله ی دیگر در دوره بلوغ عرق کردن، پوست چرب و پیدایش جوش ها است. از آنجایی که نوجوانان طیف اتیسم از تاثیر اجتماعی عدم رعایت بهداشت آگاه نیستند، بنابراین حتما لازم است.

در رابطه با لزوم رعایت بهداشت کودک را آگاه کنید:

 در رابطه با لزوم دوش گرفتن با تعداد دفعات بیشتر از قبل، با او صحبت کنید و به طور کلی در دوره بلوغ از زبان و اصطلاحات صحیح (نه کودکانه) برای نامیدن اعضا بدن و عملکرد آنها استفاده کنید.

برای انجام اعمال لازم جهت رعایت بهداشت برای او روتین قرار بدهید (به عنوان مثال هر یک روز درمیان لازم است دوش بگیرد، هفته ای یک بار اصلاح کند و‌…) و از چارت دیداری برای انجام آن استفاده نمایید.

تمام مراحل حمام کردن را به طور مجزا با او تمرین نمایید و تصاویر مرحله ای آماده نمایید و مراحل را با او‌ تمرین نمایید و تصویر را در حمام قرار دهید (نمونه مراحل را در عکس ببینید).

داستان های اجتماعی به درک کودک از لزوم رعایت بهداشت فردی کمک می نماید.

 اگر نوجوانتان برای حمام کردن مقاومت می کند این مورد را قانون جدید منزل معرفی کنید و چارت دیداری برای انجام روزانه آن تنظیم کنید.

رفتارهای بهداشتی مناسب را الگو کنید: در صورت امکان اجازه بدهید فرزندتان زمانی که اصلاح می کنید، از اسپری خوشبو کننده استفاده می کنید و یا هر فعالیت دیگر بهداشتی شما را تماشا کند.

بلوغ و احساسات جنسی در نوجوانان طیف اتیسم:

نوجوانان طیف اتیسم نیز مانند سایر نوجوانان، در دوره ی بلوغ تمایلات جنسی پیدا می کنند. اما برای نوجوانان طیف اتیسم که مشکلات پردازش حسی دارند، این احساسات می تواند موجب “اضطراب” شود.

نوجوانان طیف اتیسم تمایلاتی با مبنای کاملا جنسی را احساس می کنند، بدون اینکه بدانند با این احساسات چه کار کنند.

ممکن است رفتارخودارضایی، که بخشی از تحولی نرمال و سالم است، در فرزند شما آغاز شود.

اما نقص در آگاهی اجتماعی منجر می شود که برخی از نوجوانان طیف اتیسم از اینکه این رفتار در چه موقعیت و زمانی مناسب و یا نامناسب است، آگاه نباشند.

بنابراین حتما لازم است با در نظر گرفتن چارچوب ها و رسوم خانوادگی و اجتماعی خود، در این رابطه با فرزندتان صحبت نمایید.

یکی از راه هایی که می توانید به نوجوانتان در رابطه با رفتارهای اجتماعی مناسب آموزش بدهید گذاشتن قانون “خصوص یا عمومی” است به شرط آنکه مطمئن شویم کودک این 2 مفهوم را درک می کند و تهیه لیست خصوصی و عمومی.

عمومی: یعنی انجام کاری و یا گفتن چیزی در برابر غریبه ها، خواهر برادرها، اقوام، دوستان، هم کلاسی ها و معلم ها.

خصوصی: یعنی گفتن و یا انجام دادن کارها فقط با خود، والدین و یا پزشکان قابل اعتماد.

با اتکا به این لیست شما می توانید کارهایی رو که انجام آن فقط باید به صورت خصوصی انجام شود مشخص نمایید (مانند: درآوردن لباس ها، ادرار کردن، لمس کردن بخش های خصوصی بدن)

اگر این گفت و گو برای شما سخت است و یا نمی دانید چطور صحبت در آغاز کنید، حتما از یک مشاور یا پزشک برای انتقال این مطالب به فرزندتان استفاده کنید.

منبع: puberty and adolescence resource presented by the autism speaks ATN/AIR-P