دورهمی با فرشتگان آسمانی

مهارت اجتماعی به مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی گفته می‌شود که فرد را قادر می‌سازد با دیگران رابطه مؤثر داشته و از عکس‌العمل‌های نامعقول اجتماعی خودداری کند.

کودکان و نوجوانان اوتیسم برای آنکه بتوانند خودشان را با اجتماعی که در آن زندگی می‌کنند، سازگارتر کنند باید مهارت‌های اجتماعی گوناگونی را بیاموزند.

یکی از دلایل اصلی که سبب می‌شود کودکان خاص، مثل کودکان اوتیسم، محبوبیت اجتماعی نداشته باشند، این است که این کودکان مهارهای اجتماعی مناسبی که می‌تواند آن‌ها را دوست‌داشتنی جلوه دهد ندارند، آن‌ها فرصتی برای تمرین مهارت اجتماعی نمی‌یابند و آن‌هایی که در مهارت‌های اجتماعی ضعیف هستند، قادر به برقراری دوستی و ارتباط شهروندی مطلوب نیستند.

دورهمی برنامه‌ای هفتگی است که به نوجوانان طیف اوتیسم مهارت‌های اجتماعی را آموزش می‌دهد.

درروش آموزش مهارت‌های اجتماعی چهار مفهوم آموزش داده می‌شود:

همکاری (برای مثال نوبت گرفتن، تقسیم مواد و ارائه پیشنهاد در جریان بازی‌ها)، مشارکت (برای مثال شرکت کردن، شروع کردن، توجه کردن در جریان بازی)، ارتباط (برای مثال صحبت کردن با دیگران، پرسیدن، صحبت کردن درباره‌ی خود، مهارت‌های گوش دادن، برقراری تماس چشمی و به کار بردن اسم کودکان دیگر) و اعتبار یابی (برای مثال توجه کردن به دیگران، گفتن چیزهای خوب به دیگران، لبخند زدن).

این دوره در هشت جلسه صورت می‌گیرد که در آن با اهداف مختلف، از اماکن گوناگون بازدید می‌شود.

ساعت حدود پنج عصر، روز سه‌شنبه 17 مردادماه است و اعضای گروه دورهمی که شامل ده نفر از کودکان اوتیسم به همراه خانواده‌هایشان و پنج مربی هستند، در تکاپوی آماده شدن برای حرکت به سمت سینما کورش، مقصد سومین برنامه دورهمی، هستند.

حضوروغیاب بچه‌ها توسط سامان پرهیزگاری، از کودکان دارای اختلال اوتیسم (البته با کمک آقای هادی گل)، انجام می‌شود.

آقای هادی گل (بازی درمانگر انجمن اتیسم ایران) درحالی‌که مشغول توضیح برنامه امروز به بچه‌ها و مرتب کردن صف آن‌ها برای دریافت بلیت است، هدف برنامه امروز را آموزش ایستادن در صف، انتظار کشیدن، پرداخت پول، تهیه بلیت و محاسبه هزینه‌ها، مراقبت از بلیت و حتی امضاء کردن رسید دریافت بلیت خود، به بچه‌ها بیان می‌کند.

برنامه دورهمی امروز میزبان چند مهمان ویژه هم بود، مهمانانی که تخصص اصلی آن‌ها نشاندن لبخند بر لبان مردم شهر بود. در گروه «لبخند شهر» که به‌صورت کاملاً داوطلبانه و خیریه فعالیت می‌کنند، هنرمندانی حضور دارند که یا کار پرفورمنس (بازیگری با گریم و لباس سفید و مشکی که کلام ندارد و فقط با رفتار و حرکات بدن منظور خود را بیان می‌کند) انجام می‌دهند و یا نقش دلقک‌های را بازی می‌کنند که بالباس و ظاهری شاد و خنده‌دار و تقلید صدا باعث شادی بچه‌ها می‌شوند. هدف از حضور این گروه در دورهمی امروز، تنها خوشحال کردن بچه‌ها و کمک به برقراری ارتباط اجتماعی بهتر آن‌ها بود.

گروه لبخند با تشویق و هیجان بچه‌ها به جمع آن‌ها پیوستند وبعدازگرفتن عکس‌های دسته‌جمعی و تکی بچه‌ها، با اعضای این گروه، دورهمی امروز به سمت سینما کورش حرکت کرد.

بعد از رسیدن به مقصد بچه‌ها بلیت‌های را که تهیه‌کرده بودند، به مسئول سینما تحویل داده و در صندلی خود نشستند و مشغول تماشای فیلم شدند.

و اینک زمان مناسبی بود برای مصاحبه با مسئول سینما. آقای «دریاب» که فردی جوان بود از رفتار بچه‌ها در سینما ابراز رضایت کرد و گفت: این بچه‌ها آن‌قدر مهربان هستند که انسان‌دوست دارد خرکاری که می‌تواند برایشان انجام دهد. این بچه‌ها فرشته‌های هستند که از آسمان به زمین آمدند تا دید مارا نسبت به زندگی تغییر دهند. او امیدوار بود که درک مردم ما از این اختلال، آن‌قدر پیشرفت کند که بتوانیم همه این بچه‌ها را به آرزوهایشان برسانیم. این مسئول جوان معتقد بود که سایت‌های اجتماعی، تلویزیون و سایت‌های خبری باید به‌طور گسترده‌تر به معرفی اختلال اوتیسم بپردازند تا مردم، این اختلال را بشناسند و افراد طیف اوتیسم را بهتر درک کنند.

 در بین نوجوانان اتیسم که در دورهمی امروز شرکت کرده بودند، مرتضی موسوی نوجوان بااستعدادی که پانزده‌ساله است و در کلاس نهم مشغول به تحصیل است، نیز حضور داشت. او از حدود هشت ماه پیش، به همراه مادرش برای گرفتن خدمات به انجمن می‌آید.

مادر مرتضی درحالی‌که لبخند بروی لب داشت گفت: انجمن باعث شد که من مرتضی را پیدا کنم. مرتضی نقاش خیلی ماهری شده است و به‌غیراز نقاشی پیشرفت‌های زیادی در برنامه‌های دیگر هم داشته و او از این بابت واقعاً خوشحال بود.

مادر مرتضی از تجربیات خود تا قبل از آشنا شدن با انجمن اوتیسم ایران برایمان گفت و اینکه مرتضی در این هشت ماه که عضو انجمن شده، پیشرفت‌های بسیار چشم‌گیری داشته است.

خانم موسوی باوجوداینکه مسافت زیادی را از خانه تا رسیدن به انجمن طی می‌کرد، اما خود را خستگی‌ناپذیر از مسیر توصیف کرد و انجمن را امید خیلی خوبی برای خود و دیگر خانواده‌های اوتیسم دانست.

او از برنامه‌های دورهمی انجمن گفت و از اینکه بعد از شرکت فرزندش در این برنامه‌های اعتمادبه‌نفس او بالا رفته، رفتار اجتماعی مناسب و درک بالایی از اجتماع پیداکرده ابراز خوشحالی و رضایت کرد و با لبخندی بر لب، غرور و سربلندی فرزند خود را درآیندِ یک استاد نقاشی و یا یک مدرس زبان انگلیسی تصور کرد.

وقتی از مرتضی در مورد اینکه در انجمن چه چیزهای یاد می‌گیرد پرسیدم، بدون لحظه‌ای تعلل و با لبخندی که بر لب داشت گفت: نقاشی و زبان و ادامه داد من نقاشی خیلی خوب می‌کشم و تا الآن بیشتر از سه نقاشی کشیده‌ام و برنده هم شده‌ام، نفر دوم مسابقه‌ی «بهترین شو» از شبکه دو شدم. مرتضی از اینکه امروز با بچه‌ها به سینما رفته، بسیار خوشحال و هیجان‌زده بود.

دورهمی امروز هم با خوشحالی بچه‌ها از اینکه تجربه‌ای جدید کسب کرده‌اند، به پایان رسید و بی‌صبرانه در انتظار دور همی دیگر و یادگیری مطالب بیشتر هستند.