اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال رشدی است و تاکید متخصصان آن است که تشخیص هرچه سریع‌تر این اختلال می‌تواند منجر به بروز مهارت‌های لازم برای رسیدن به حداکثر توانایی کودک شود.
سعیده صالح غفاری_ مدیرعامل انجمن اوتیسم ایران در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر لزوم تشخیص هرچه سریع‌تر بیماری اوتیسم، گفت: اختلال افراد طیف اوتیسم هرچه زودتر تشخیص داده شود، آموزش‌پذیری آنها راحت‌تر خواهد بود و از یک سطح توانایی مؤثری در جامعه برخورد خواهند شد. آنها می‌توانند حداقل مهارت‌های فردی خود را کسب کنند و به مدرسه بروند، اما اگر تشخیص زودهنگام اتفاق نیفتد متأسفانه این بچه‌ها بعد از شش سالگی نسبت به آموزش پذیری برای تغییر و اصلاح رفتار و برنامه‌های توانبخشی مانند کاردرمانی ذهنی و جسمی، مقاوم می‌شوند.
وی افزود: انجمن اوتیسم بارها از وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی و آموزش و پرورش استثنایی برای مباحث غربالگری کودکان اتیسم درخواست‌هایی را داشته است تا غربالگری را جدی‌تر گرفته و در دستور کار خود قرار دهند. وزارت بهداشت غربال کودکان زیر دو سال را در شبکه بهداشت کشوری خود پایلوت کرده است. این برنامه در سه استان از مهرماه سال ۹۷ آغاز شده است.کودکان متولد شده برای انجام خدمات بهداشتی مانند اندازه‌گیری قد و وزن به خانه‌های بهداشت مراجعه می‌کنند و در همان‌جا تلاش کردیم تا بتوانیم مراحل رشد و تکامل کودکان را در نظر گرفته و شناسایی اوتیسم را در آنها در دستور کار قرار دهیم.
مدیرعامل انجمن اوتیسم ادامه داد: اگر به هر دلیلی کودکان قبل از دوسالگی توسط افراد وزارت بهداشت و خانه‌های بهداشت غربال نشوند، پس از دوسالگی هنگام ورود به مراکز آموزشی مانند مهدکودک‌ها، توسط بهزیستی شناسایی و غربال می‌شوند. در فرم‌های طراحی شده خاص تخصصی که در سامانه شناسایی اوتیسم وجود دارد، کودکان طیفاوتیسم غربالگری می‌شوند. بخش دیگر خدمات بهزیستی مربوط به سامانه آنلاین است که ظاهراً پرسشنامه‌ای فرندلیدر این سامانه طراحی شده که جزئیات بیشتر آن را سازمان بهزیستی می‌تواند بیان کند.
وی در پایان غربالگری مرحله سوم را هنگام ورود به مدرسه معرفی کرد و افزود: برخی از کودکان هم هستند که نه از طریق خانه‌های بهداشت و نه از طریق سامانه بهزیستی شناسایی نمی‌شوند که در نتیجه هنگام ورود به مدرسه توسط آموزش و پرورش استثنایی مورد غربالگری قرار می‌گیرند. باید نهایتاً تا شش سالگی پروسه تشخیص بیماری طی شده باشد. امیدواریم که با تلاش‌های صورت گرفته توسط انجمن اوتیسم، وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، رسانه‌ها و… . خانواده‌ها تشویق شوند تا به سامانه غربالگری مراجعه کرده و بعد از طی کردن این مراحل نسبت به بیماری کودک خود آگاه شوند. البته تشخیص نهایی بیماری برای کودک مشکوک به اوتیسم، تنها توسط روانپزشک کودک و نوجوان و یا نهایتاً متخصص مغز و اعصاب قابل تأیید است.
